li ser mîrname ya jan dost


bismillahirrahmanirrehîm

huwe mewlay

we ilyehi unîb

nivîskarekî tirşik.netê peyamek derbarê wê pirtûkê nivîsibû. wusa gotibû;

behsa jiyana merivê rûgirtî dilê min lihev xist!. di dawiya pirtûkê de jan dost dixûrife. xwezî ewqas kûr bi kûr behsa wan bûyêrên wî xortê ku tev mêran radizê nekira. pirtûk heta wira pirr nazik diçû.

na, ez ne li hember hebûna wê beşê me. ew gellek baş bûye. lê fikrê min ew e ku ew beşa pir bi tesîr e. ew qas ku hikayeta heqîqî di siyê de diyle. xwezî jan dost ew parta bikira pirtûkek cûda. ew ê ji pinhana elîf şafak baştîr bûya.

her beşeka pirtûkê bi devê mirovekî hatiye nivisîn; şengê, hecî zuhdiyê bazirgan, mele ferîd, mîrza sebrî, dengbêj dostoyê ormewî, recebê terzî, hekîmê fille, selaheddînê sehhaf,selîmê nalbend, mirovê rûgirtî,…. her yek bi hikayeta xwe deng dike. mirov dixwaze pirtûk tew xilas nebe û her ki dibe rêya xwe rastê ehmedê xanî bûye bila derkeve û deng bike; şivanek jî hebûya, seyyahek jî, cihûyek jî….

di nav kesên diaxivin de tenê mîr qala ehmedê xanî nake. ew qala şêrîna xwe, qala hespê xwe, qala baza xwe û qala jiyana xwe yê şaşayî dike…. belkî jî nizane tew xanî kiye.

çi ecêb e. yên mina siltan, şah,mîr, melik, qeyser û serokwezir hemû mehrûm dibin ku kesên mina xanî nas bikin. ew îro jî wusa ye. li dora serokwezîran tenê aloş û yalakayên wan ku tenê wan pesne dikin hene. lowma her dem serok û yên sereke gellek kesên bi rûmet nikarin nas bikin.

di hikayetê de hatiye îma kirin ku ehmedê xanî bi kitêbeka jehrînî hatiye jehrdayî (kitêba şêrîn û xusrew a nizamî). ecêb di dirokê de tiştên wusa pêk hatine. kitêbên bi hibrên jehrînî hatine nivisîn hebûne. mijareka mirov li ser mijûl bibe.

kar û xebatên mirovên wê demê (hekîm, nalband, pallikçî…), rewşa bajaran, têkiliyên osmaniyan û sefeviyan û hwd. bi xwendina mîrname mirov derbarê gellek tiştan bîhn fireh dibe.

krîto! bêje bila jehrê bînin. (sokrates)

dikarin wê pirtûkê li vir bikirin:

 pirtûkakurdî.com 

Nivisek li ser Mîr Celadet Bedirxan û Bîra Qederê (Pîrtûk)


Her sal roja 9ê meha 10ê li Koreya Başûr û 15ê meha 1ê li Koreya Bakûr mina rojek taybet tê pîroz kirin. Bi wê re dibejin “Roja Hangûl“.

Wê rojê hemû gelê Koreyê sipasiya xwe dişine mirovekî. Navê wî King Sejong e.

Ka hûn dizanin wî mirovî çi kiye ku ew rêz û teqdîr  heq kiriye. Pir mefikirin. Ez li ve re alikari bikim. King Sejong ew kes e ku elifbayê zimanê Korevî çê kiriyî e.

Nuqte.

De warin em kala miroveki dîn bikin:

Mîr Celadet Bedîrxan.

Ew mirovî pîroz ku ji elifbayê latîn bo kurdî elifbayek nû çekiriye. Û bila tirk bikarin elifbayê wî çêkiri ji elifbayê Atatûrk daye çêkirin kat be kat xweştir bûye. Yanê karê wî bo kurdan çêkirî mina ya King Sejong bo korevîyan kiriye.

Ez îtraf bikim min heta vextek nezîk, derbarê Celadet Bedirxan zêde tiştek nizanibû. Jixwe nûha jî pir xweş nizanim. Lê ew pirtûka Mehmed Uzun ya bi navê Bîra Qederê xeylek ez rûnahî kirim.

Çend kulm ji pîrtûkê;

Gelî mîr û axano! Gunehê zarûyên we wê stûyê we be. Ûn jî zarûyên xwe rêkin bidin xwendin. Dewlemendên we bila gunda de mekteba çêkin, riya Xwedê de xêra bikin… Gelî mîr û axa û Kurmancno! Dinya zane kurd camêr in. Lê vê zemanê ha de şer bi camêrî tenê nabitin… Hekî we guh neda nesîhetên min, hekî dîsa hûn şivanî û rêncberiyê tenê bikin, zemanek hindik de Kurdistan wê yekcar xira be… (Ji rupeleka Rojnama Kurdistan-ê ku Mehmed Uzun di pirtuka xwe de qqal wê jî dike. page 36)

Jiyana Mîr Celadet Bedirxan li keleka bîrekî, li Stenbolê destpê dike û disa li keleka bîrekî, li Şamê, li Suriyê xilas dibe. Lowma navê pirtukê pir keserkûr e.

Jiyana Mir, 3 par e; Zarokatî û rojên Stenbolê, xwendekarî û rojên Elmenaya-Ewropa, şoreş-welatperwerî û rojên Şam-Beyrûtê.

Ji bo min ew pirtûka hebek şaşhiştinî jî bû. Min her tîm Mîr Celadet mina mirovek pîroz û … îhm.. difikiri. Heqê min tûne ku wî şermezer bikim, lê min dit kû jiyana wî yê ecêb ê evin û seksê jî hebûye. Paş zevcinê jî tekiliya xwe bi keşka Boşnak ê bi navê Canan domandiye…

Disa jî tenê seba karên wî yên bo zimanê me em çikas sipasiya wî bikin ew kem e…..

parçek dîn ji pirtukê:

… nêzîkî li wê bike, wext, wexta gotinê ye, guh mede aheng û lihevhatina gotinan, bipeyive, dest pê bike, destpêk, destpêk, bi dû destpêkê re dawî tê… Celadet nahewe, ew xwe ranagire û dest bi axaftine dike… (page:  125)

gava axaftinek bi Canan we:

… ez Boşnak tû Kurd, zimanê me tirkî, welatê me nediyar… ez tirsiyam… (page: 202)


*Ew pirtûka di nav lista xwendinê ya cinorekê ya meha pêşî bû.

*Ji bo kirina wê pirtûkê:

bi weşana İthakî Yayinevi

bi weşana Avesta (Qapaxa xwe xweştir e)

 

 

Kapı Birden Vuruldu (Kitap & Kısa Film )


Etgar Keret’in aynı isimli öyküsünden uyarlanmış bir kısa film.

Kapı Birden Vuruldu, Cinorek’te Mart 2016 okumalarından birisiydi (Öteki okumalar burada). Bu bir öykü kitabı. Kapı Birden Vuruldu da kitaptaki ilk öykünün ismi aynı zamanda.

Çoğunu Seul metrosunda okuduğum bir kitap. Her metroya binişe bir kısa Etgar Keret öyküsü…

Kitapta en hoşuma giden öyküler:

^ Sağlıklı Başlangıç (Page: 33). En güzeli. Bir kafeye gidip oturuyorsun. Ve randevuya gelen herhangi bir kişinin karşısına oturup o kişinin beklediği kişi rolünü oynuyorsun… Çoğu zaman bir iş görüşmesi, bazen bir kiralık katil…

^ Ceplerimde Neler Var (Page: 99). En güzeline yakın bir yerler…

^ Ekip Çalışması (Page: 39). Babam onu öldürsün istiyorum. Veya dur öldürmesin ama ağzını burnunu kırsın en azından.

^ Fermuarı Açmak (Page: 61). Kore’deki Mehmed Abi üzerine bir öykü yazmaya başladığında bu öyküyü tekrar gözden geçirmeli.

^ Sümük (Page: 77). Babamla Akupunturcuda…

^Bir Renk Seç (Page: 89). “Siyah bir adam beyazların oturduğu bir mahalleye taşındı….”

^ Sınıf Atlama (Page: 177). Çok konuşuyorum.

^ Süpriz Parti (187). Bunun gibi bir şey denesek mi. Mesela facebook arkadaş listemizi önümüze alıp rastgele 10 kişi seçmesini istesek ve bu 10 kişiyi bir partiye davet etsek. Veya bunu biz değil de bir yakınımız, abimiz mesela, yapsa. Ve 10 kişi bir araya gelse aralarında nasıl bir ilişki olur. Benim Facebook hesabım mesela onlarca farklı ülkeden insanlar var…. neyse öykü öyle bir şeylere ilham….

Okuma Tarihi: Mart 2016

Arka Plan Müziği: Metrodan gelen tuhaf sesler, insan ve metal gürültüler…

 

Ödleğin Teki Olmasaydım


Hani bayıldığım bir yazar var.

Sana bahsetmemiş de olabilirim.

Etgar Keret.

Bir İsrail’li. Bir Yahudi.

Öteki birçoğu gibi. Kafka gibi.

İşte o yazara arada sırada bayılıyorum.

Kısa öyküler yazar. Birkaç cümleye destansı bir aşkı sığdırır. Aynı zamanda birkaç satırda intiharın kıyısında bir yürüyeşe de çıkartır.

Genellike dışarda, şurda burda okuyorum. Bazı öykülerini 5-10 kez okuduğum da olmuştur. En son yine bir öyküsünü okurken aşağıdaki satırlar geçti. Kafamı kitaptan kaldırdım. Bir Uzakdoğu ülkesinde, trendeyim. Ray sesleri var sadece. Bir de insana intiharı hatırlatan çekik gözlü insanlar.

Hiçbir şeyin anlamı yok, hiçbir şeyin. Bilirsin, bazen bir yere gidersin ve kendine, neden buradayım, diye sorarsın. Ben sürekli böyle hissediyorum. Bir an önce gitmek istiyorum. Bulunduğum yerden başka bir yere. Hiç bitmiyor. Yemin ediyorum, ödleğin teki olmasaydım kendimi çoktan öldürmüştüm. 

dennis_freeze_frame_3

Ön Elemelerin Gerçek Galibi, “Buzdolabının Üstündeki Kız”

Ceplerimde Neler Var?


Bir çakmak, öksürük için pastil, bir posta pulu, hafif bükük bir sigara, kürdan, mendil, tükenmez kalem, iki adet beş şekellik madeni para…

Eğer harikulade bir kız sana -aslında harikulade güzellikte olması bile gerekmez, soluk kesen büyüleyici bir gülümsemeye sahip sıradan görünümlü bir kız da olabilir- sana bir posta pulun olup olmadığını sorarsa, hatta sormasına bile gerek yok, yağmurlu bir günde…

Artık biliyorsunuz. Ceplerimde bu var. Çuvallamama fırsatı. Küçük bir şans. Büyük değil, olası bile değil. Bunu biliyorum, aptal değil. Minicik bir şans, diyelim. Mutluluk kapımı çaldığında ona, “Üzgünüm, sigaram /kürdanım/meşrubat otomatı için bozukluğum yok,” yerine, “Evet,” diyebilmek için minicik bir şans. İşte bu var ceplerimde; bununla şişip kabarıyorlar, evet diyebilmek ve sonra pişman olmamak için ufacık bir şansla.

Kapı Birden Vuruldu, Etgar Keret

Film; Etgar Keret’in öyküsünden Goran Dukic’in uyarlaması

Par Amour de L’art, Une Education Intellecutelle


Her kitabın bir özü vardır. Çoğu okuyucu bu özü bulmak için didinir. Kimi erdiğinde altını bir renkli kalemle ruşen eder. Kimi dayanamaz paylaşıverir bu ince hakikati dostlarıyla, ben gibi. Kimi ise kitabın bütünlüğünü ihmal etmemek için göz ardı etmeye çalışır ama aklı hep o cümlelerde kalır. Bu cümleler, fikirler veya ismi her ne ise, kitabın özü olan bu kısımlar her kitapta farklı oranlarda yer alır. Kimi kitapta %10 kimisinde %35… Bazısında kitabı okursun, sadece bir dizi izlemiş havasında cebin boş kalkarsın kitabın başından, bazısı da taşıyamayacağın oranda yükleme yapmıştır, biraz afallarsın….

51DSHTK0JSL._SY344_BO1,204,203,200_
Fazla yoğun da olmayıp, fazla balon da olmayan, ayarında bir kitabın tadından yenmez.

Şimdi mevzumuz olan kitaba gelelim. Türkiye’de ‘Sanat Aşkıyla’ ismiyle Sel Yayıncılık tarafından yayınlanan kitap. Bu kitapta çok malzeme harcanmış. İçerisinden bir çok kitap çıkarabilecek bir yoğunlukta.  Ben şunu düşünüyorum, kitap 330 sayfa. Bunu yaklaşık ortası olan 170. Sayfadan ikiye bölüp farklı iki kitap olarak okumanız….  Ki o zaman ilk 170 sayfası müthiş bir kitaptır.  Tamamı çok ağır olur. Yazarın Fransız entelektüel çevreleriyle ilgili verdiği bilgiler çok teferruattır. Sıkıcı yanı o olsa gerek.

Bir de kitabın ismi çok hoş değil mi. Bir kitabın yada filmin isminde Fransızca ‘aşk’ kelimesi olduğu zaman daha bir çekici oluyor sanki.

Her neyse. Okuyun la.

Sanat Aşkıyla |Regis Debray

Sel Yayıncılık

twitter.com/cinorek

Persepolis (2007) – Marjane Satrapi


Çoğu forma ‘en sevdiğim film’ diye adını not düştüğüm film. Burada kendisinden hiç bahsetmemişim. Şimdi nasıl bahsetsem ki bilemedim.  Bence şöyle bir paragraf tanıtım geçeyim, sonra gidip filmi bir daha izleyelim. Filmin tamamına youtube’dan ulaşabilirsiniz. link vereceğim ama muhtemelen kısa bir süre sonra o link kırılmış olacak. Çünkü Persepolis filminin dağıtımını yapan firma epey bir hassas, gözlerinden kaçmaz.

Persepolis;

İran devrimi zamanında küçük bir kızın başından geçen olayların küçük kızın gözünden anlatıldığı harika bir animasyon. Resimlemesini Marjane Satrapi’nin yaptığı bu film bir benzeri yapıl(a)mayacak bir eserdir. Şu anki İran rejimi yıkılsa bile aynı lezzetle izlenmeye devam edilecektiir. Fimden aklımda kalan en güzel ses; küçük Marjan’ın Fransızca ‘Abalu Şah! Abalu Şah.!’ haykırışlarıydı. Doğru yazdım mı bilmiyorum ama hafızama kazılan ses oydu. Abalu!…

Filmin tamamı İngilizce alt yazısıyla şu adreste duruyordu:

http://www.youtube.com/watch?v=af0_JEKUEh4

Bu filmin aynı zamanda bir kitabı var. Aslında şöyle demeliydim, bu kitabın aynı zamanda bir de filmi çekildi. Ama kendim daha kitabını okumadığım için kaynattım. Her neyse filmden şöyle bir sahneyle burada bitireyim yazıyı.

persepolis

Kargalar Hakkında Mitler


Kargayı çok seviyorum. Ve ona mistik bir hava katmak, onun hakkında efsaneler duymak çok hoşuma gidiyor. Belki de benimkisi melankolik bir sevgidir, çünkü karga insanoğluna hiç yüz vermeyen bir yaratıktır. Belki günahlarımızı affetmiyor, belki küçümsüyor, veya geçmişten kalan bir husumet.
Kargalar hakkında bir kaç ilginç şey derledim. Umarım seversiniz;
crow-surround-graphite-on-paper-2010-95x90cm1
-Kargaların insan yüzlerini hiç unutmadığını biliyor musunuz. Çoğu diğer hayvanın aksine kargalar bireysel olarak insanların suretlerini tanıyıp ayırt edebiliyorlar. Amerika’da şöyle bir olay gerçekleşmiş, bir adam bir karga sürüsünün takıldığı bir parka gidip kargalardan birini yakalamış ve yanında götürmüş. Bu süreçte diğer kargalar kızgın bir şekilde adamı takip etmekteymiş.  Bu adam bir kaşka zaman tekrar o parka gittiğinde karga sürüsünce hemen ayırt edilip saldırıya uğramış. Hatta ne kadar zaman geçerse geçsin, hangi kıyafetleri giyerse giysin kargaları aldatmaya engel olamamış.  Kargalar kıyafet değişimi ile şapka takmakla aldatılamaz! 
– Peki karga besleyen kadının şehrin neresine giderse gitsin karga sürülerince takip edildiğini biliyor muydunuz. Kargalar bu kadını o kadar net tanıyorlarmış ki kadının evinden kadının kendisinden başka birisi çıksa bir karga bile şaşırıp peşinden gitmiyormuş…
– Bir de şöyle ilginç bir hikaye var: Bir adam evcil bir karga beslemeye başlamış. Ve dışarı çıkarken de kargasını yanında götürürmüş. Ancak bir problemle karşılaşmış adam ne zaman ki kargayı yanına almadan dışarı çıksa dışarıdaki sokak kargaları tarafından saldırıya uğruyormuş. Meğer sokak kargaları akrabalarının hayatından endişe edip saldırıyorlarmış.
Ben en çok sonuncusu sevdim. Soydaşlarına bakıp gözetleyen bir topluluk. Çok mu milliyetçiler, belki hemşericilik oynuyorlar. İşsiz kargalara iş bulma derneği:)
Eğer unutulmaya hiç tahammünüz yoksa kargalarla arkadaşlık yapın (yapmaya çalışın)….
– Cinorek
 

Ruhi Mücerret (2013) – Murat Menteş


ruhi-mucerret_403386

Ruhi Mücerret nihayet çıkıyor. Aylarca bekletti adam bizi. Ama galiba beklememize deyecek gibi. Çünkü Ruhi Mücerret çıkmıyor, fışkırıyor adeta.

Henüz kitabı okumadan bir değerlendirme yapalım….

Kitabın arka kapağından:

Dublörün Dilemması ve Korkma Ben Varımın yazarı Murat Menteşten doludizgin bir roman daha!

Sıkı tutunun!

İstiklal Harbinin son gazisi, 100 yaşındaki millî kahraman RUHİ MÜCERRET; bir dünya starına nasıl dönüşüyor?
Zaten ecelin menzilindeyken, esrarengiz psikopat MASUM CİCİyi haklayabilecek mi?
Mabet filozofu AVNİ VAVdan daha neler öğrenecek?
NAZLI HİLALe, 70 yaş farka rağmen nasıl açılacak?
Ve son nefesinde kelime-i şahadet getirebilecek mi?
Bir gözü mavi, diğeri kahverengi avare CİVAN KAZANOVA; elden düşme ruhunu, şeytana neden satıyor?
Depremde yitirdiği SERPİL SİLAHLIPERİyi unutmayıp da ne yapacak?
Marifetli afet FUJER FUJİden kaçarken neye yakalanacak?
Kan kanseri yeğeni OZANı hangi parayla tedavi ettirecek?
Alınyazısındaki boşlukları neyle dolduracak?
İntiharın eşiğinde tetikte beklerken, kimvurduya mı gidecek?
Ziyadesiyle kahkaha ve bir nebze gözyaşı içeren bu serüvende
trenler gemilere çarpıyor.
İstiklal Savaşı, 85 yıl sonra devam ediyor.
Şakaklar matkapla deliniyor.
Uçaklar düşüyor.
Kaybedenler şampiyon oluyor.
Ölüler diriliyor.
Serseri kurşunlar uçuşuyor.
Ve reklamlar, müşterileri ele geçiriyor!

“100 yaşından küçükseniz, bu romanı mutlaka okuyun!”
Emrah Serbes

————-

Kablel kıraat söylenecek iki üç not:

– Kapak ; Önceki kitaplarından daha başarılı buldum.(9/10)

– Kitap İletişim yerine April’den çıkmış. Biraz tedirginlik yaptı ama ekip galiba April’de toplanacak. Dolayısıyla rahat olun.

————–

Fiyat: Kitapyurdu’ndaki %30 indirimli fiyat en güzeli olsa gerek.

Ruhi MücerretMurat Menteş

twitter.com/cinorek

Allahın Askerleri


Metrobüse kadim asırlarda gladyatörlerin öküz arabalarına bindirilmesini andıran bir şekilde,  itile kakıla bindik. Şoförün insanları istiflerken kullandığı ‘Arkalara doğru ilerleyelim, bakın arkalar bomboş ya!’ lafını duymamak için kendiliğimden süzüldüm aracın arkalarına doğru. O kadar kaçmışım ki şoförden, bir anda metrobüsün en arka kısmında buldum kendimi. Ve orada bir şey gördüm. O an bitkin gözlerim bir anda açıldı, şoför için bir örnek davranış olan bu fiilimin ödülü tam önümde duruyordu, en arkadaki yüz yüze bakan dörtlü koltuktan birisi boştu, ve kimse oturmak için yönelmemişti. Olası rakiplerimi süzdüm ve hamlemi yaptım. Hiçbir zorluk çekmeden zafer elde ettim. Çok şaşırdım hiç yönelen olmamıştı. Bir sorun olmalıydı. En azından ben zaferimi ilan ettiğimde bir yaşlı amca gözlerime bakmalıydı. İnsanlar pes mi etmişti bu yarıştan acaba. Yine de ben bu zaferimi şoföre olan itaatime bir ödül olarak algılamak isteyip anın tadına odaklandım. Gözlerimi kapattım, içimde, derinliklerimde bir huzur aradım.

O an birdenbire geçmişime bir yerlere ışınlandım: Bir kış günü köydeyiz. Abim ve ben varım. Üşüyoruz.  Ateş yakmamız lazım ama başaramıyoruz. Kibrit kutusundaki çöpler birer birer tükeniyor. Kahretsin Nemrut’un ateşi parlamıyor.  Kibritimizin son çöpüyle yapacağımız son hamleye iyi hazırlanıyoruz. Abim bir yerlerden bir bidon TİNER bulup getiriyor. Odunların üzerine şöyle usulce döküyor onu. Kokusu da benim içime akıyor.  O an tekrar geri ışınlanıp metrobüsteki koltuğuma konuyorum. Ama koku… O TİNER kokusu da benimle gelmişti. Gözlerim kapalıydı ama fark ediyordum geri dönmüştüm, metorbüsün arka dörtlü koltuğunda oturuyordum. Koku gitmiyordu.

tinerci-cocuklar_37108Gözlerimi açmalıydım ve bu rüyaya son vermeliydim. Rüyada dahi olsa TİNER kokusuna dayanamıyordum. Uyku modumu bozup gözlerimi açtım. Karşımdaki ikili koltukta dört kömür göz, dördü birden benim üstümde.  Aynısından bir çift de yanımdaki koltukta olmalıydı. Benim baktığım doğrultuya bakıyor olmalıydı. Ellerinde süngerimsi bir karartı, bunu burunlarına tutuyorlardı. Anladım neden koltuk kapma mücadelemin o kadar kolay sonuçlandığını; kandırılmıştım. Gaza getirilmiştim. Belki de ardımdan kıs kıs gülmüştüler beni TİNERCİ çocukların ortasına gönderirken. Artık arkadaki bütün koltuklar boştu. Ben ve üç tinerci arkadaşım vardık. Birbirimizin gözlerine bakıyorduk. Kalkıp gitmek istedim aracın ön kısmındaki kalabalığa doğru. Sonra dostlarım alınır ve öfkelerini celp ederim diye vazgeçtim. Normal biriymişler gibi davranmalıydım. Zaten normal olan onlardı belki de, anormal olan bizdik. Bir ara içimden bir dürtü bana da ikram etmelerini talep etmemi salık veriyordu. Ama öteki yanım uslu durmamı emretti ve öyle yaptım,ortamı  gözlemledim sadece. İki kıta arasında yolculuk yaparken ben toplu taşıma aracının arka koltuğunda oturmuş güpegündüz TİNER çeken çocukları izliyordum. Onlar da bana bakıyorlardı.

Sonra yıllar önce okuduğum bir Yaşar Kemal kitabı hatırıma geldi: Allah’ın Askerleri. Yaşar Kemal’in 1970’li yıllarda yayınlanan, röportajlardan oluşan kitabı. Kitapta sokak çocuklarıyla olan içten sohbetleri bulunuyordu. O çocuklar da böyleydiler. Onların da üstlerinde böyle duman lekeleri vardı. Onların da bazıları bere takıyordu, bazıları kıyafetlerinin kollarını parmaklarının uçlarına kadar çekiyorlardı.

Tam kendimi toparlayıp Yaşar Kemal olup onların dünyasına girip sorular soracaktım ki son duraktaydık: Zincirlikuyu. AKTARMA YAPMAK İSTEYENLER İNDİĞİNİZ YERDE BEKLEYİNİZ SİZİ ORADAN ALACAKLAR…….

Bi…biiiip… YETERSİZ BAKİYE…

AKbilinizDe yeterli kelİMe BULUNMAMAktadır…

twitter.com/cinorek

———————————

Hepimiz Gogol’ün Palto’sundan Çıktık


404263

Noemi Villamuza‘nın harika resimlemeleri eşliğinde Gogol’ün Palto’sunu yeniden okumaya, pardon Gogol’ün Palto’suna yeniden girmeye ne dersiniz…

Kollektif Kitap’ın ‘resimli klasikler serisi’nden çıkan kitap ile tesadüfen son Tüyap Kitap Fuarı’nda karşılaştım. Birlikte serideki diğer iki kitabı da yüklendim evime geldim.

Bilvesile bu kitabı tanıtmayı düşündüm. Ama bu kitabı nasıl tanıtacağımı bilemiyorum. Aklımda uçuşan şekiller var ama yazıya dökemiyorum.

Her neyse değerli okuyucu, sen bilirsin yolunu. Biz hatırlatmakla kifayet edelim

Serideki Kitaplar:

Gogol‘ün Palto‘su,

Kafka‘nın Dönüşüm‘ü ve

Edgar Allan Poe‘nin Kara Kedi‘si…

twitter.com/cinorek

——————————-

Beş Usul Ölü | İhsan Oktay Anarca


Neden mi İhsan Oktay Anar

Çünkü o…

Bir şeyin beş farklı ifadesinin sadece İngilizce’de değil Türkçe’de de mümkün olacağını söyleyen birisi…

Kısaca, o Cumhuriyet’in öldüremediği bir dili yeniden en güzel şekilde yaşatan birisi…

İhsan Oktay Anar’ın son kitabından bir bukle. Eğer bunu beğenmezseniz ‘tuvalet tarifi’ ni de getirebilirim…

Ölü:

edouard-manet-the-dead-toreador-13718

zabıta teşkilatının deyişiyle her ceset,

müminlerin tabiriyle her mevta,

çelebilerin deyimiyle her naaş,

külhanilerin üslubuyla her leş,

yahut kitabi tabiplerin ilmi terimiyle her kadavra

( Sayfa; 17 ‘Yedinci Gün’ İhsan Oktay Anar)

Bir Eşeğin Ölüm Vakti


Bu yazı eşeği bir espri malzemesi görmeyen açıdan yazılmış bir hikayeden alıntıdır!

balthazar2.preview

”…

Ahhh! Vücudum acıdan titriyor. Bu acımasız zalim iki ayaklı hayvana verdiğim bütün hizmetlerin karşılığı bu işte. Bugün son günüm, bu da benim son tesellim!. Sıkıntı, acı  ve dert dolu bir hayattan sonra, taşınmaz yüklere üst üste inen sopalara, yoldan geçenlerin zincirlerine, lanetlerine katlandıktan sonra, Allah’a şükür bu berbat hayata veda ediyorum.

Burası Şemiran yolu.  Bugün sahibimin dikkatsizliği yüzünden bir araba kazasında bacaklarım ezildi. Bu durumda olmamın nedeni bu . Bana vurup aptalca şeyler söyledikten sonra, yaralı gövdemi yol kenarına sürükleyip orda bıraktılar – tek başıma – nallarımı  ve postumu hala kullanabileceklerini unuttular herhalde galiba benden umutlarını kestiler.

…”

Hidayetname | Sadık Hidayet

Yapı Kredi Yayınları

Yedinci Gün’den Bir Kore Filmine Telgraf


İhsan Oktay Anar’ın Yedinci Gün’ü Üzerine

129352

Bazı yazarların ve kitapların tanıtımını, reklamını yapmak istemiyorum. Diliyorum ki herkes okumasın onları. Sadece okuması gerekenler -ki onlar yollarını bilirler- okusunlar.

İhsan Oktay Anar da o gruptan. Kendisinin de prensibi öyleydi ta ki son kitabına kadar. Romanlarının reklamını yapmazdı. Medyaya çıkıp kendini gösterme tasası gütmezdi. Ne olduysa son kitabında oldu. Belki büyük bir satış rakamı yakaladı ama..: Güzel kitabını, değerini anlamayacak insanların ellerine saldı. Dolayısıyla saçma saçma yorumlar aldı.

Yedinci Gün için artık reklam dönemi geçtiği için benim bir şeyler yazmamda beis yoktur. Gerçek bir okuyucusu olarak iki laf etmeme kızmazsınız değil mi değerli okuyucularım.

Öncelikle reklam üzerine kitap okuyanlara, ve bu doğrultuda İhsan Oktay Anar’ın son kitabını eleştirenlere bir tokat atmalıyım: Halt etmişsiniz…! Siz gidin iki üç ayda bir kitap çıkaran, bir dizi izlemiş gibi olmaktan öteye bir  etki bırakmayan yazarların kitaplarını okuyun. Veya kitabı falan bırakın gidin TV izleyin, ne bileyim daha kolay işler yapın.

17918272

Ben İhsan Oktay Anar’ın kitaplarını farklı şekillerde bir kaç kez okurum. Mesela bir kez, büyüleyici  kelimelerinin peşinden koşarım. Adam sözlük manyağı yaptı beni.  Bir kez, içindeki küçük iğnelemeleri irdelerim. İşte en sevdiğim kısım da bu. Derler ki İhsan Oktay’ın kitaplarında hikayenin bütününü kavramak çok zor. Evet haklılar o konuda, Anar’da genel hikayeyi kaçırabiliyor insan. Ama ben genel hikayeyi pek önemsemediğimden bu önemli değil benim için…
Gelgelelim Yedinci Gün’e not vermeye: İhsan Sait’e, pardon İhsan Oktay’a not vermek bizim ne haddimize.  Sadece ne hissettiğimizi söyleyebiliriz. Kitapta kopuk ve sıkıcı bulduğum bir yer var; İhsan Oktay adaşını bir ara 1.Dünya savaşına, Doğu Cephesine gönderiyor. Bilmiyorum o kısımlar bana farklı biri yazmış gibi geldi. Ama kahramanını ‘mongol’ diye aşağıladığı bölümler harikaydı…

Beni en çok heyecanlandıran ise; zamanlar arası aşk kısmıydı.

Şimdi size bir filmden bahsedeceğim. Yedi sekiz yıl önce izlemiştim. Bir Kore filmi: II Mare. Kitabı 1.5 ay önce okumama rağmen bu yazıyı geç yazmamın bir sebebi de bu filmin ismini hatırlayamamam. Filmin ismini hatırlamak için bir hayli hırpaladım hafızamı. En sonunda hafızamın öttüğü bir kaç şifreli kelimeler ile google hakikati, film ile ilgili her şeyi serdi önüme…

II Mare | Cinorek

II Mare 2000 yapımı bir Kore filmi. My Sassy Girl’deki hoş hatun da baş rolde oynuyor. Zamanında Kore’de iyi de gişe yapmış. Konusu ise, aynı evde 2 sene aralıklı yaşamış bir erkek ve kadın, evin posta kutusu aracılığıyla mektuplaşabildiklerini farkederler… Zamanla aralarında bir aşk oluşur, olaylar gelişir…

Şimdi Yedinci Gün’de de Mongol İhsan bir kaç kuşak sonra yaşamış Döjira’sıyla, aşkıyla iletişime geçtiğinde birden bire şimşekler çaktı kafamda, o filme gittim.

Ha bir de unutuyordum, telgraf üzerinden beynelmilel oyunlar size kitaptaki fantastik buluşlar hakkında fikir verir galiba …

Kalın sağlıcakla…

Aamir Cinorek

twitter.com/cinorek

Dublörün Dilemması Nolaki?


Dublörün Dilemması diye kitap mı olur?

Toplu taşıma araçlarında bakacak yer bulamama sendromu yaşarım. Özellikle metroda baktığım her tarafta insanlar da bana bakar olur. Göz göze geliriz. Tuhaf bir hal alırım. Kitap okuyan birini gördüğüm vakit de hemencecik kendimi onda dinlendiririm. Çünkü göz göze gelmeyiz. O kişi kitabına dalmıştır. Biraz bakar, sonra uyurum.

Sene 2005 idi. Okulumuzun Maslak’taki yerleşkesinde dersim vardı. Metro ile okula gidiyordum. Sıkış fıkış metroda biri heyecanla bir kitap okuyordu. O gün yol boyunca uyumadan azcık evvel bakakalacağım şeyi yine bulmuştum. Ama kahrolası kitabın kapağı zihnimi allak bullak etti:

DUBLÖRÜN DİLEMMASI

Nasıl yani… dublör… dilemma… zaten dublör dilemmadadır…

15-20 dakika süren yol boyunca hiç uyuyamadım. Kitaba sinirlendim. Yazarına küfrettim. Zaten içi boş olan boktan kitapların ismi böyle dikkat çeker, dedim. Ve o kitabın ismini mıh gibi kafama kazıdım. Asla o kitabı okumayacaktım. Okumadım, yıllarca. Hakkında istemeden bir şeyler duyardım. Murat Menteş denen adamın ilk romanıymış… Daha önce yazdığı deneme kitapları da varmışmış… Afili Filintalar diye bir çetenin elemanıymışmış bu yazar… En kötüsü insanlar kitabı beğendiklerini söylüyorlardı.

Ama benim inadım inattı: Bu kitaptan uzak duracaktım.

Hangi içerik, böylesine dikkat çeken, ilginç bir kitabın başlığını aşıp kendine çekebilirdi okuyucusunu? Kitabın ismi kendi başına bir roman ise, yazar bunu nasıl yok edip içine kendi hikayesini koyacaktır, bilmiyorum.

Sonra Afililer ile biraz daha haşır neşir oldum. Ama bu adama hep yüzümü çevirdim. Yeni bir roman daha yazdı ilk romanından dört yıl sonra: ‘Korkma Ben Varım’ isminde.

Ve bu sene, bu adamın fanatiği bir dostum oldu. Öve öve bitirmiyordu onu ve kitaplarını. Her ne kadar dirensem de olmadı. Bir şeyler eksik kalacakmış hayatımdan, falan… En son, ikinci kitabını okumak şartıyla kabul ettim. Tabi satın almadım ilk kitabını, arkadaşımdan ödünç aldım. Ve okudum Korkma Ben Varım kitabını.

Yıllar sonra Murat Menteş’i tanıyordum. İkinci kitabı harikaymış. Mahcup oldum. Hem dediler ilk kitabı yani Dublörün şeysi daha güzelmiş.

Ve kısa süre önce, 7 yıl önce metroda aldığım kararı yırtıp attım. İnternetten sipariş ettiğim Dublörün Dilemması kitabını gizlice okudum.

Kendime ihanet ettim. Suçluyum kabul ediyorum. Cezam ne ise çekmeye razıyım. Ama kitap çok hoştu be hakim bey.
….

Evet bence de ilk kitabı daha güzelmiş. Ama yazarı ısrarla ikinci çocuğunu savunuyor. Galiba ilerleme kat etmemiş demesinler diye öyle yapıyor. Yine de onu da kırmayalım iki kitabı birlikte bir bütün olarak güzelmiş. Hem, bir nevi biri diğerinin devamı gibidir. Birinde Dilara Dilemma’yı sevdik diğerinde Şebnem Şibumi’yi. Ama yine de favori karakterim(iz):

Ferruh Ferman. Ve sloganı:
ŞİDDETE MEYALİM VALLAHİ DERTTEN

Bu Murat Menteş’den Onur Ünlü’ye bir… şeydir işte. Onur Ünlü bunu Güneşin Oğlu filminde Haluk Bilginer’in canlandırdığı karakter(ler)e giydirmiştir.

Murat Menteş hikayelerini tuhaf, aykırı bir şeyler üzerine geliştiriyor. İkinci kitabında (bana göre birinci tabi) Gönül İşleri Bakanlığı diye komik bir olayı ciddiye alarak işlemiş. Birincisinde (bana göre ikinci) ise maske gibi bilimkurgu ve aksiyonvari bir şey etrafında geliştirmiş. Ama bilimkurgu ve aksiyon da olmasına rağmen onların tamamen yazarın dilini arka planda bırakmasına izin vermemiş. -tıpkı kitabın isminin, içeriğini gölgede bırakmasına izin vermediği gibi- Müthiş bir dil ile kendisinden twitter ve facebookcuların çokça alıntı yapabileceği ve yaptığı bir ürün vermiş.

Dublörün Dilemması konusu ile çok kötü bir Holywood filmi olabilirdi. Ama Türkçe’de harika ve altyazı yok düblaj yok…

Not: Usta, hikayedeki sevda akışını beklediğim gibi bitirmemiş. Maske düşünce Dilera Dilemma’dan vazgeçti baş kahramanımız Nuh Tufan. Bu beni üzmedi değil… Her neyse önemli değil son iki üç sayfayı yırtarız. Ama o zaman da başka şeyler karışır…

Neyse değerli okurum bileceğiniz hoşuma giden bir kitaptan bahsettim size. Sizin de beğenmeniz dileğiyle. Veya beğenmezseniz beğenmeyin. Murat Menteş’in şeysi miyiz…

Ama yine de siz sevin bu kitabı. Adamın gönlü kırılır. Zaten çok geç yazıyor. İki kitabı arasına dört yıl girmişti. Şimdi bi dört yıl daha geçmek üzere, üçüncü kitabını bekliyoruz. Kırmayalım adamı… gaz verin Murat Menteş’e.

Bir alıntıyla bitireyim:
….
– Kaç yaşındasınız?
– On sekiz
– Hmmm. On sekiz… Dilimizdeki en güzel kelime.
– İnsanlarla hep böyle mi konuşuyorsunuz?
– Evet. Biri Shakespeare’le aynı gezegende yaşadığımızı hatırlamalı

————–

Dublörün Dilemması | Murat Menteş

İletişim Yayınları

Kitapyurdu Fiyatı: 14.63 TL (%25 İndirimli)

————-

….
twitter.com/cinorek

(Edit: ‘Şiddete Meyalim Vallahi Dertten’ repliği Güneşin Oğlu filminde değil Polis filmindeydi.)